Portekiz Yemekleri ve Mutfak Kültürü

Portekiz Mutfağına Dair: Portekiz'in Yemekleri ve Mutfak Kültürü Nasıldır?

Portekiz toprakları 300 yıl boyunca Fenikeliler, Yunanlılar, Romalılar, Cermenler ve Endülüs Emevileri gibi farklı milletlere ev sahipliği yapmıştır. 15. ve 16. yüzyıllarda Portekiz İmparatorluğu’nun kıyı şeridi bir ucu Afrika’nın bitimine, diğer ucu ise bütün Brezilya’ya kadar uzanıyordu, bu sebepten dolayı Portekiz mutfağı eşsiz ve benzersiz bir mutfağa sahiptir. Portekiz yemeklerinde pirinç, patates ve yeşil sebzeler yoğun olarak tüketilmektedir. Portekiz’de kahvaltı ve akşam yemeklerine çok önem verilir.

Portekiz geleneksel mutfağı, tarifi zor ve ağır hamur işleri,Türkiyedekine benzer toprak kap güveçleri ile ünlüdür. Portekiz yemekleri az baharatlı olup, zeytinyağı kullanımı yoğundur. Bir rivayete göre Portekizlilerin geleneksel balıklarından biri olan morina balığı her gün farklı bir şekilde olmak üzere tam 365 farklı tarif ile yapılabilmektedir. Portekiz’in şarapları Roma imparatorluğu döneminde ihraç edilmeye başlamıştır ve Avrupa’nın gözde şarapları arasındadır.

Portekiz’in Yaygın Gıda Maddeleri Nelerdir?

Portekiz yemeklerinde en yaygın tüketilen gıda maddeleri aşağıda listelenmiştir.

  • Ekmek
  • Pirinç
  • Hamur işi
  • Morina balığı
  • Deniz ürünleri
  • Sosis
  • Baharatlı yemekler
  • Şarap
  • Peynir
  • Zeytinyağı

Portekiz’de tüketilen en popüler gıdalar arasında soğuk kıyı balıkları yer almaktadır. Küresel ısınmanın etkileri son yıllarda Portekiz İklimi üzerinde olumsuz etkilere sebep olduğu için Portekiz’de soğuk kıyı balıklarında azalmalar görülmektedir.

Portekiz’in Geleneksel Yemekleri Nelerdir?

Geleneksel Portekiz yemekleri aşağıda listelenmiştir.

  • Caldo Verde
  • Bacalhau
  • Izgara sardalya
  • Konservelenmiş sardalya
  • Bifanas
  • Francesinha sandwich
  • Chicken Piri Piri
  • Polvo à la Lagareiro
  • Dünyaca ünlü Porco Preto
  • Pastel de Nata
  • Queijadas de Sintra
  • Tíbias de Braga
  • Alentejano
  • Pao de Lo
  • Travesseiro

Portekiz Yemekleri Hakkında Yazılan Kitaplar Nelerdir?

Portekiz yemekleri hakkında yazılan en iyi kitaplar yazarları ile birlikte aşağıda listelenmiştir.

  • Değerli Macar Tarifleri ve Aile Favorilerinden Oluşan Olağanüstü Bir Koleksiyon - William PENN Association
  • Gulaşın Kapağını Kaldırmak - Iren KUREK
  • Macaristan Mutfağı - Aniko GERGELY
  • Kasaptan Taze - R.P. KISS
  • Macar Yemek Kitabı - Mutfak Sanatları Enstitüsü
  • En İyi Macar Yemekleri - Robert TOTH
  • Macar Klasikleri - Laszlo KOCSA
  • Basit Geleneksel Macar Tarifleri - Grizzly Yayıncılık
  • Genç Aşçılar için Eski Geleneksel Macar Yemekleri Tarifleri - Yolanda Nagy FINTOR
  • Helen’in Geleneksel Macar Tarifleri - Helen Irene SZABO
  • Rosa’nın Tarifleri ve Daha Fazlası - Rita M. REGER
  • Basit Macar Yemek Tarifleri Kitabı - Maggie CHOW
  • Macar Usulü Yemekler - Magdolna HARGİTTAİ
  • Macar Usulü Pişirme Sanatı - Paul Pogany BENNET

Portekiz’in En Ünlü Yemekleri Nelerdir?

Portekiz’in meşhur yemekleri aşağıda listelenmiştir.

  • Cataplana de Marisco
  • Sardinhas assadas
  • Cozido à portuguesa
  • Arroz de tamboril
  • Açorda
  • Peixinhos da horta
  • Sopa de cação
  • Feijoada
  • Porco preto
  • Sopa de pedra
  • Alheira de Mirandela
  • Bacalhau
  • Caldeirada de enguias
  • Francesinha
  • Pastéis de nata
  • Polvo à lagareiro
  • Posta mirandesa

Portekiz’de En Çok Tüketilen Yemekler Hangileridir?

7 Min of Reading Dergisi Mart 2019 tarihinde yayımlanan sayıya göre Portekiz’de en çok tüketilen yemek Sardalya’dır, ardından Morina Balığı ve Alheira gelmektedir.

7 Min Of Reading Dergisi’nin 2019 Mart ayı sayısına göre Portekiz’de en çok tüketilen yemekler aşağıda listelenmiştir.

  • Sardalya
  • Morina Balığı
  • Alheira
  • Frenchie
  • Cooked à la Portuguese
  • Domates Soslu Pilav
  • Fasulyeli Pilav
  • Ördekli Pilav
  • Serra de Estrela Peyniri
  • Azeitão Peyniri
  • Ekmek
  • Pastel de Nata

Portekiz mutfağında Akdeniz iklimi beslenme türü ön plandadır. Portekiz Yaşam Koşulları, işlenmiş ve şekerli gıdaların az olduğu Akdeniz beslenme türüyle örtüşmektedir.

Özel Günlerde Portekiz Mutfağında Neler Pişer?

Portekiz’de Noel’de en çok tüketilen yemekler aşağıda listelenmiştir.

  • Aperatifler: Yumuşak keçi peyniri ve kızarmış ekmek.
  • Ana yemekler: Bacalhau, kızartılmış hindi veya kuzu.
  • Tatlılar: Bolo- Rei, Rabanadas, Fılhos, Sonhos, Aletria, Coscoroes.

Portekiz’de festivallerde en çok tüketilen yemekler aşağıda listelenmiştir.

  • Monchique geleneksel sosis fuarı festivali: Monchique Geleneksel Sosis Fuarı Festivali’nde medronho ağacının meyvesinden damıtılmış özel bir içecek ve en iyi domuz yemekleri tüketilmektedir.
  • Aziz John festivali: Aziz John Festivali’nde ızgara sardalye, ızgara kaburga, domuz sandviçleri, geleneksel çorbalar, yahniler, bol miktarda porto şarabı ve Super Bock birası tüketilmektedir.
  • Olhão deniz ürünleri festivali: Olhão Deniz Ürünleri Festivali’nde karides, solinya, istiridye, midye, geleneksel yemekler, zanaat birası ve Portekiz şarabı tüketilmektedir.
  • Portimão sardalye festivali: Portimão Sardalye Festivali’nde restoranlarda bol miktarda sardinha no pão veya Portimão ekmeği üzerinde ızgara sardalye servis edilir.
  • Albufeira balıkçı ziyafeti festivali: Albufeira Balıkçı Ziyafeti Festivali’nde yiyecek tezgahları; uskumru, mürekkep balığı ve cataplana servisinin yanında bademli kekler ve farrobitos gibi tatlılar servis edilir.

Portekiz festivalleri ve Noel gibi dini bayramlar, Portekiz Kültürü ve Portekiz halkı için önemli günler olarak görülmektedir.

Portekiz Mutfağı Tarihe Göre Nasıl Şekillenmiştir?

Portekiz, Avrupa’da ülke sınırları olan en eski ülkedir ve tarihi boyunca Kelt, Roma ve Mağribi gibi farklı kültürlerden etkilenmiştir. Ortaçağ döneminde Portekiz’de en çok balık ve av etinin yanı sıra buğday ve çavdar ekmeği, sebzeler, tahıllar ve meyveler, bal, zeytinyağı ve şarap tüketilmiştir. 15. yüzyıldan itibaren Coğrafi Keşifler sırasında keşfedilen yeni malzemeler sayesinde Portekiz mutfağına Asya’dan şeker kamışı, karabiber, tarçın, zencefil ve karanfil gibi baharatların gelişi üzerine Portekiz yemekleri yeni aromalar ve tatlar kazanmış, bu özellikler yerli mutfakta, özellikle de bol miktarda yumurta kullanılmasıyla ünlü Portekiz tatlıları için yeni bir devir başlamıştır. 16. yüzyılda rahipler ve rahibeler, komünyon gofretleri yapmak için sadece yumurta beyazları kullanıyorlardı, kalan yumurta sarılarını israf etmemek için onlara hamur ekleyip tatlı yapmışlardır ve böylelikle günümüzün Portekiz gastronomisinin temelleri atılmıştır. Coğrafi Keşifler sırasında Portekizli denizciler yeni baharatlar ve tatlarla evlerine dönerken, Brezilya, Hindistan ve Japonya gibi kolonilerin gastronomisini de etkilemişlerdir.

Portekiz Yemekleri ve Yemek Tarifleri

Portekiz’de birçok geleneksel yemek bulunmaktadır.

Tarifleri verilecek ünlü yemekler aşağıda listelenmiştir.

  • Portekiz Usulü Tavuk
  • Peixe Grelhado
  • Sardinhas
  • Bifanas
  • Francesinha
  • Nata

Portekiz Usulü Tavuk

Portekiz Usulü Tavuk için gerekli malzemeler aşağıda listelenmiştir.

  • 2 adet her biri yaklaşık 550 gr olan bütün, taze veya donu çözülmüş tavuk
  • 80 ml taze sıkılmış limon suyu
  • 60 ml zeytinyağı
  • 2 yemek kaşığı tatlı biber tozu
  • 2 yemek kaşığı taze kekik
  • 2 yemek kaşığı esmer şeker
  • 4 diş ezilmiş sarımsak
  • 1 adet uzun tohumları çıkarılmış ve ince doğranmış kırmızı acı biber
  • 1 yemek kaşığı tuz
  • Karabiber
  • 1 adet ortadan ikiye bölünmüş limon (servis için)

Portekiz Usulü Tavuğun salatası için gerekli malzemeler aşağıda listelenmiştir.

  • 250 gram çeri domates
  • 80 gram Arugula yaprağı
  • 1 adet ince doğranmış salatalık
  • Yarım ince doğranmış kırmızı soğan
  • 55 gram süzülmüş kalamata zeytini
  • 1 yemek kaşığı taze limon suyu
  • 1 yemek kaşığı kekik
  • Göz kararı tuz ve karabiber

Portekiz Usulü Tavuğun pişirme yöntemi aşağıda adımlar halinde listelenmiştir.

  1. Tavuk, göğüs kısmı alta gelecek şekilde temiz bir çalışma yüzeyine konulur. Omurganın her iki tarafını rahat bir biçimde kesebilmek ve fazlalıkları atmak için mutfak makası kullanılır. Tavuk, göğüs tarafı yukarı bakacak şekilde çevrilerek düzleştirmek için aşağı doğru bastırılır. Kanatları tavuğun altına sokularak kağıt havlu ile kurulanır. Kalan diğer tavuk ile işlem tekrarlanır.Tavuk etinde 5 mm derinliğinde ve 4 cm uzunluğunda birkaç kesik atılır. Tavuk, cam veya seramik bir fırın tepsisine yerleştirilir.
  2. Limon suyu, yağ, kırmızı biber, kekik, şeker, sarımsak, biber ve tuzu bir kapta birleştirilir. Biberle tatlandırılır. Tavuğun üzerine dökülür ve iyice kaplamak için tavuğu çevrilir. Alüminyum folyo ile sarın ve marine için buzdolabında 6 saat bekletilir.
  3. 200 derecede önceden ısıtılmış fırında marine edilmiş tavuğu bir kızartma tavasına koyulur. Fırında 40 dakika boyunca tavuğu arada bir bir şiş yardımı ile kontrol edilir, tavuk kahverengi olduğunda ve tavada tavuğun suyu bitene kadar kızartılır. Fırından çıkarılır ve 5 dakika boyunca dinlendirilir.
  4. Salatayı yapmak için domates, roka, salatalık, soğan ve zeytinleri bir kaseye koyulur. Yağ, limon suyu ve kekiği ayrı bir kaseye koyulur, karışıma karabiber ve tuz eklenir.
  5. Her iki tavuğuda ikiye bölerek servis için ayrılmış limonlar ve salata ile eşliğinde servis edilir.

Peixe Grelhado

Peixe Grelhado için gerekli malzemeler aşağıda listelenmiştir.

  • 2 adet balık fileto
  • 1 diş sarımsak
  • yarım limon suyu
  • 2 yemek kaşığı tereyağı
  • Bahara olarak tuz, karabiber ve pul biber

Peixe Grelhado için pişirme yöntemi aşağıda adımlar halinde listelenmiştir.

  1. Balık filetolarını ince kıyılmış sarımsak, limon suyu, tereyağı, pul biber, karabiber ve tuz ekleyerek 30 dakika buzdolabında marine edilir.
  2. Yapışmaz bir tavada yarım yemek kaşığı tereyağı eritilir.
  3. Erimiş tereyağına balık filetolardan biri yerleştirilir ve altı kahverengi olunca filetonun diğer tarafı kızartılır, diğer filetoda aynı işlemden geçirilir.

Sardinhas

Sardinhas Assadas için gerekli malzemeler aşağıda listelenmiştir.

  • 1 kilo temizlenmiş sardalya balığı
  • Kaya tuzu
  • Izgara için sıvı yağ
  • 2 adet limon

Sardinhas Assadas için pişirme yöntemi aşağıda adımlar halinde listelenmiştir.

  1. Büyük bir tabağa kaya tuzu yatak görevinde dökülür.
  2. İyice yıkanmış sardalyalar kaya tuzunda 1 saat boyunca marine edilir.
  3. Sardalyaların ızgaraya yapışmasını önlemek için ızgara yağlanır ve ateşi yakılır.
  4. Kahverengi olana kadar sardalyalar arka önlü pişirilir, üzerine limon suyu dökülerek patates kızartması ile servis edilir.

Bifanas

Bifanas için gerekli malzemeler aşağıda listelenmiştir.

  • 680 gram ince dilimlenmiş, yağ ve sinirleri alınmış kemiksiz domuz pirzolası
  • 360 ml beyaz şarap
  • Defne yaprağı
  • 6 diş ince kıyılmış sarımsak
  • 1 yemek kaşığı beyaz şarap sirkesi
  • 1 yemek kaşığı tatlı biber tozu
  • 2 çay kaşığı iri taneli kaya tuzu
  • 3 yemek kaşığı kuyruk yağı
  • Somun ekmek

Bifanas için pişirme yöntemi aşağıda adımlar halinde listelenmiştir.

  • 680 gram yağı ve siniri alınmış kemiksiz domuz pirzolası fermuarlı poşet torbaya konularak oklava ile dövülür.
  • Küçük bir kapta şarap, sarımsak, defne yaprağı, sirke, tuz ve tatlı biber tozu karıştırılır.
  • Büyük bir kapta etin üzerine sosu dökülerek 1 ila 1.5 saat arası dolapta marine edilir.
  • Büyük bir tava alınarak orta yüksek ateşte kuyruk yağı tavaya eklenir ve her tarafı birer dakika pişmek üzere Bifanalar kızartılır.
  • Somun ekmekler ortadan ikiye bölünür, içine sos dökülür ve hemen üzerine bifanalar eklenir.

Francesinha

Francesinha için gerekli malzemeler aşağıda listelenmiştir.

  • 2 taze sosis
  • 2 adet taze tütsülenmiş sosis
  • 2 ince biftek
  • 4 dilim ekmek (bayat tavsiye edilir)
  • 10 dilim tercih edilen erimiş peynir
  • 4 dilim jambon veya tercih edilen salam
  • 2 adet yumurta
  • 2 adet doğranmış soğan
  • 2 adet defne yaprağı
  • Biraz domuz yağı veya domuz pastırması
  • 500 ml domates passata
  • 1 taze biber veya pul biber
  • 1 adet 330 ml şişe bira
  • 75 ml beyaz şarap (isteğe bağlı)
  • 4 diş ezilmiş sarımsak
  • 2 yemek kaşığı tereyağı
  • 500 ml et veya tavuk suyu
  • yemeği koyulaştırmak için süt ve un

Francesinha için pişirme yöntemi aşağıda adımlar halinde listelenmiştir.

  • Sosisler uzunlamasına kesilir ve tuz ve karabiber serpilir.
  • Biftekler baharatlanır, önce sosisler sonra biftekler orta az pişmiş şekilde ızgarada pişirilir.
  • Sos için önce soğan ve sarımsak doğranır, biraz tereyağı, zeytinyağı, defne yaprağı ve domuz pastırması ile tavada kızartmaya bırakılır. Domates salçası ve biberler eklenip hızlıca kaynamaya bırakılır, ardından süt ve unu bir çatalla çırpılıp sosa kıvam alması için ilave edilir, son olarak defne yapraklarını çıkarılır ve sos tam karışana dek bir blender ile karıştırılır.
  • Bir dilim ekmeğin arasına bir dilim peynir, bir dilim jambon/salam, biftek, sosis eklenir, bu işlem tüm yapılacak sandviçler için tekrar edilir ve rendelenmiş peynirle kaplanıp, peynir eriyene kadar fırına atılır.
  • Peynir eridikten sonra yumurtalar yağda kızartılır,sandviçlerin üzerine acı sos eşliğinde gezdirilip patates kızartması ile servis edilir.

Portekiz Tatlısı Nata

Portekiz Nata Tatlısı için gerekli malzemeler aşağıda listelenmiştir.

  • 270 gram un (kıvam için daha fazla gerekebilir)
  • 1 çay kaşığı deniz tuzu
  • 1 su bardağı su
  • 230 gram tuzsuz tereyağı oda sıcaklığında erimesi için beklenir.

Portekiz Nata Tatlısı sosu için gerekli malzemeler aşağıda listelenmiştir.

  • 30 gram çok amaçlı un
  • 300 ml süt
  • 260 gram toz şeker
  • 1 adet çubuk tarçın
  • 160 ml su
  • yarım çay kaşığı vanilya
  • 6 büyük yumurta sarısı

Portekiz Nata Tatlısı için pişirme yöntemi aşağıda adımlar halinde listelenmiştir.

  1. Mikserde un, tuz ve su hamur olana kadar karıştırılır.
  2. Hamuru açmak için yüzey unlanır ve bir spatula yardımı ile kare şeklinde açılır. Hamuru unlanıp streç filmle örtülür ve oda sıcaklığında 15 dakika dinlendirilir.
  3. Dinlendirilen hamur daireler şeklinde açılır.
  4. Daireler şeklinde açılan hamura oda sıcaklığında erimiş tereyağı ilave edilir.
  5. Tereyağı eklenmiş hamur sarılarak 2 saat veya geceden itibaren bekletilir.
  6. Orta boy bir kapta un ve çeyrek su bardağı sütü (60 ml) kıvam alana kadar çırpılır, şeker, tarçın ve su küçük bir tencerede karıştırmadan kaynatılır, bu arada başka bir küçük tencerede kalan süt kaynatılır, tarçın çubuğu ve şeker şurubu yavaş yavaş sıcak süt ve un karışımına dökülür ve hızlı bir şekilde çırpılır, son olarak vanilya eklenir. Yumurta Sarıları çırpılır, karışım bir kaseye süzülüp bir bez ile örtülür ve bir kenara konulur.
  7. Fırın en yüksek dereceye ayarlanır ve kenara konulan hamur küçük küçük toplar halinde dilimlenerek tepsiye konulup ısıtılan fırına atılır, servis için biraz soğuması beklenmelidir.

Portekiz’de Gastronomi Turizmi için Gidilmesi Gereken Yerler Nelerdir?

Portekiz’de gastronomi turizmi için gidilmesi önerilen yerler aşağıda listelenmiştir.

  • Lizbon
  • Olhão
  • İnfante de Sagres
  • Ria Formosa
  • Alentejo
  • Douro
  • São João
  • Santo Antônio
  • Aveiro

Portekiz gastronomi turizmi için gidilmesi gereken yerlerin başında Portekiz’in başkenti Lizbon bulunmaktadır. Ankara veya İstanbul’daki Portekiz vize başvuru merkezi, Portekiz vize başvurusu için tercih edilebilecek ana merkezlerdir. Portekiz vize türlerinden en uygun olanı seçildikten ve Portekiz’e gidilerek Lizbon’daki Michelin yıldızlı restorantlarda yemek yenilebilmektedir.

Elif Güzhan Yazan: Elif Güzhan

Elif Nur Güzhan, 2019 yılında giriş yaptığı Hacettepe Üniversitesi'nde İngiliz Dilbilimi okuyor, 2021 yılından beri Vizemnette yazarlık ve editörlük yapıyor.

Paylaş: