Karadağ Ekonomisi

Karadağ Ekonomisi Nasıldır?

Karadağ ekonomisi, küçük ve açık bir ekonomidir. Karadağ ekonomisi aynı zamanda, büyümesini teşvik etmek için büyük ölçüde yurt dışından gelen sermaye girişlerine bağlı olduğu için, dış şoklara karşı savunmasız bir ekonomidir.

Karadağ ekonomisi; Yugoslav Savaşları’nın etkileri, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin dağılmasının ardından sanayinin gerilemesi ve Birleşmiş Milletler tarafından dayatılan ekonomik yaptırımlar nedeniyle şu anda bir geçiş sürecindedir.

Karadağ ekonomisi, Dünya Ekonomik Forumu’nun 2019 Rekabet Edebilirlik Raporu’nda 73. sırada yer almaktadır.

Karadağ Milli Geliri Ne Kadardır?

Karadağ milli geliri Trading Economics verilerine göre; 2016 yılında 4.38 milyar dolar, 2017 yılında 4.86 milyar dolar, 2018 yılında 5.51 milyar dolar, 2019 yılında 5.54 milyar Dolar ve 2020 yılında 4.78 milyar dolardır. Karadağ 2021 milli gelirinin ise yıl sonuna kadar 5.62 milyar dolara ulaşması beklenmektedir.

Karadağ Ekonomisi Dünyada Kaçıncıdır?

Karadağ ekonomisi dünyada 2020 IMF tahminlerine göre listede 72. sırada yer alarak Türkiye’nin üstünde, Meksika’nın altında yer almaktadır.

Karadağ Dış Borcu Ne Kadardır?

Karadağ dış borcu, bir önceki yıl 8.3 milyar USD iken Aralık 2020’de 9.7 milyar USD’ye ulaşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkmıştır.

Karadağ İşsizlik Oranı Kaçtır?

Karadağ işsizlik oranı Trading Economics verilerine göre, 2017 yılında yüzde 17, 2018 yılında yüzde 15.18, 2019 yılında yüzde 15.12’yken; 2020 sonlarına doğru Karadağ işsizlik oranı yüzde 20.48’e kadar yükselmiştir. 2021 yılında Karadağ işsizlik oranı ise eylül ayı itibariyle yüzde 23.26’ya ulaşmıştır.

Karadağ Enflasyon Oranı Kaçtır?

Karadağ 2017 enflasyon oranı, 2016’ya göre %2,65 artışla %2,38 olmuştur. 2018 için Karadağ enflasyon oranı, 2017’ye göre %0,23 artışla %2,61 olmuştur. Karadağ’da 2019 enflasyon oranı, 2018’e göre %2,25 düşüşle %0,36 olmuştur. 2020 için Karadağ enflasyon oranı, 2019’a göre %0,62 düşüşle -%0,26 olmuştur.

Karadağ Para Birimi Nedir?

Karadağ, Avrupa Birliği’nin bir parçası olmasa bile Euro para birimini kullanmaktadır.

Karadağ 2010 yılında EUR kullanmaya geçiş yapmıştır, Karadağ’ın kendine ait para birimi yoktur, bu nedenle 2010 yılından önce de Karadağ parası olarak Alman para birimi olan Mark kullanılmıştır.

Karadağ’ın Parasının Kısaltması Nedir?

Karadağ’da Euro kullanılmaktadır ve kısaltması EUR’dur.

Karadağ Para Birimi Kaç TL’dir?

Karadağ para birimi olan 1 EUR, 11.60 TL’dir.

Karadağ’da Bulunan Bankalar Hangileridir?

Karadağ’da bulunan bankalar aşağıda listelenmiştir.

  • Karadağ Merkez Bankası: Parasal ve finansal istikrardan ve bankacılık sisteminin işleyişinden sorumlu olan bağımsız bir kuruluştur. Bankacılık sistemini denetlemekte, ulusal ve uluslararası bankalar arası ödeme sistemini yönetmekte ve denetlemekte, mali ajan, bankacı ve devlet danışmanı olarak hareket etmekte ve düzenli makro ekonomik analizler yapmakta ve Karadağ hükümetine ekonomik politika önerilerini iletmektedir.
  • Zapad Banka AD Podgorica: Bireylere, küçük ve orta ölçekli işletmelere ve diğer ticari kuruluşlara bireysel ve kurumsal bankacılık ürünleri ve hizmetleri sağlayan tam hizmet veren evrensel bir bankadır.
  • Universal Capital Bankası: 2007 yılında ağırlıklı olarak ticari müşterilere odaklanarak faaliyetlerine başlamıştır. 2012 yılında Universal Capital Bankası hizmetlerini genişleterek bireysel bankacılık faaliyetlerine başlamıştır.
  • Prva Banka Crne Gore: Kökleri, Karadağ’ın ilk bankası olan Niksic Saving Bank’ın kurulduğu 1901 yılına kadar uzanmaktadır.
  • NLB Banka AD Podgorica: Müşterilerle uzun vadeli profesyonel ortaklıkla ilgilenmekte, sürekli olarak yeni ürün ve hizmetler geliştirmekte ve mevcut teklifleri iyileştirmektedir.
  • Lovćen Banka AD: Kökleri MFI kredi işine başladığı 2011 yılına kadar uzanmaktadır. 2014 yılında Lovćen banka kurulmuş ve bankacılık ürün ve hizmetleri sağlamak için faaliyetlerini genişletmiştir.
  • Komercijalna Banka AD Podgorica: Komercijalna banka AD, Belgrad Group’un (Sırbistan) bir üyesidir ve 1992’den beri Karadağ’da faaliyet göstermektedir.
  • Hipotekarna Banka: Özel şahıslar ile küçük ve orta ölçekli işletmelere özel olarak odaklanan bireylere ve işletmelere bireysel, kurumsal ve yatırım bankacılığı ürün ve hizmetleri sunan evrensel bir ticari bankadır.
  • ERSTE Bank AD Podgorica: Erste Group (Avusturya), Erste & Steiermaekrische bank dd Rijeka’nın küçük bir mikro kredi bankasının %100 hissesini satın aldığı Temmuz 2009’dan beri Karadağ’da faaliyet göstermektedir.
  • Crnogorska Komercijalna Banka: Evrensel bir ticari bankadır ve OTP Group (Macaristan) üyesidir.
  • Adriatic Bank AD Podgorica: 2016 yılında Nova Banka AD Podgorica olarak kurulmuştur.
  • Addiko Bank AD Podgorica: 2015 yılında, Advent International ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nın Heta Asset Resolution’dan, Güneydoğu Avrupa bankacılık ağıyla Hypo Alpe Adria’yı satın almasıyla kurulmuştur.
  • Ziraat Bankası: Yerli ve yabancı müşterilere bireysel, özel, kurumsal ve yatırım bankacılığı ürün ve hizmetleri sunan global bir Türk bankasıdır.

Karadağ Banka Hesabı Açmak için Neler Gerekir?

Karadağ’da banka hesabı açmak için gerekli bilgiler aşağıda listelenmiştir.

  • Geçerli kimlik ya da pasaport belgesi
  • Karadağ’da istihdam kanıtı veya herhangi bir iş faaliyeti kanıtı
  • İkamet beyanı
  • Hesaba para tahsis etmeye yetkili kişilerin imzaları
  • Yabancı bir tüzel kişinin cari ve döviz hesabının açılması ve sürdürülmesine ilişkin anlaşma
  • Bankadan ekstre alacak ve icra emri çıkaracak kişilere ilişkin veriler
  • Tescilin yapıldığı ülkenin yetkili makamı tarafından düzenlenen yabancı bir tüzel kişinin sicilinden alıntı ve yeminli bir mahkeme tercümanı tarafından tercüme
  • Yasal temsilcinin kimlik belgesi

Karadağ Merkez Bankası Nerededir?

Karadağ merkez bankası, Karadağ’ın başkenti ve en büyük şehri olan Podgorica şehrinde yer almaktadır. Radoje Žugić tarafından yönetilmektedir.

Karadağ’daki Türk Bankaları Hangileridir?

Karadağ’da Türk bankası olarak yalnızca Ziraat Bankası bulunmaktadır.

Karadağ’da Saatlik Asgari Ücret Ne Kadardır?

Karadağ’ın Avrupa standartlarına göre oldukça düşük bir asgari maaşı vardır. Karadağ’daki mevcut asgari maaş sadece 222 Euro veya 200 doların biraz üzerindedir. Balkan bölgesinde Karadağ; komşularına, özellikle de Sırbistan ve Bosna’ya çok benzer maaşlara sahiptir. Karadağ’da saatlik ücret uygulaması bulunmamaktadır, asgari ücret aylık olarak belirlenmiştir.

Karadağ asgari ücret oldukça düşük olsa da, maaşlar ve yaşam standartları düşünüldüğünde hayat pahalılığı oldukça fazladır.

Karadağ Haftalık Çalışma Saati Kaçtır?

Karadağ’da haftalık çalışma saati 40 saattir. Karadağ’da toplu sözleşmeler, bir haftada 40 saatten az çalışma saatlerini belirleyebilmektedir. 18 yaşın altındaki çalışanların haftada 35 saatten fazla çalışmalarına izin verilmemektedir. Karadağ’da tüm çalışanların gün içerisinde çalışma saatleri dahilinde mola verme hakkı vardır. Tam zamanlı çalışanlar, iş günü başına en az 30 dakika ara verme hakkına sahiptir. Karadağ’da günde dört saatten fazla ve altı saatten az çalışanlar, iş günü başına en az 15 dakika ara verme hakkına sahiptir. Günde 10 saatin üzerinde çalışanlar ise, iş günü içerisinde en az 45 dakika mola hakkına sahiptir.

Karadağ’ın Geçim Kaynakları Nelerdir?

Karadağ’ın geçim kaynakları çelik üretimi, alüminyum, tarımsal işleme, tüketim malları, turizm ve hizmet sektörüdür.

2019 yılında Karadağ’ın gayri safi yurt içi hasılasında tarımın payı yüzde 6.4, sanayinin payı yaklaşık yüzde 16.13 ve hizmetler sektörünün payı ise yaklaşık yüzde 58.72 olmuştur.

Karadağ, dünyanın en hızlı büyüyen ikinci turizm pazarı olarak belirtilmiştir.

Karadağ’da İnşaat Sektörü Nasıldır?

Karadağ’daki inşaat üretimi, Karadağ İstatistik Ofisi verilerine göre bir önceki yılın haziran ayına göre 2021 yılının haziran ayında yüzde 1.80 azalmıştır.

Karadağ inşaat sektörü, 2011’den 2021’e kadar ortalama yüzde 13.27, 2017’nin dördüncü çeyreğinde yüzde 69.70 ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ve 2012’nin dördüncü çeyreğinde yüzde -28.30 ile rekor düşük seviyeye ulaşmıştır.

Karadağ’da Otomotiv Sektörü Nasıldır?

Karadağ otomotiv sektörü, Adriyatik Denizi’nin kıyısında küçük bir sektördür. Karadağ bağımsızlığını on yıldan kısa bir süre önce kazanmıştır ve iç istikrarı sağlamak için çaba sarf etmektedir. Karadağ otomotiv pazarının lideri Volkswagen’dir.

Karadağ otomotiv sanayi üretimi, mayıs ayındaki %5’lik düşüşün aksine, haziran ayında %6.4’lük bir genişlemeye ulaşmıştır.

Karadağ araç pazarı; Güneydoğu Avrupa’da küçük, 2.000 birim civarında yıllık hacimle neredeyse istikrarlı bir pazardır. Karadağ araç pazarının yıllık hacmi, pazarın 110. sıranın üzerinde yer alan dünya çapında daha küçük pazarlardan biri olduğu anlamına gelmektedir.

2014 yılının tamamında pazar lideri, 299 adet satışla Alman Volkswagen olmuştur, onu 234 adet ile Dacia ve 232 satışla üçüncü olan Renault takip etmiştir.

Karadağ araba fiyatları, komşu Balkan ülkeleriyle paraleldir.

Karadağ Tarım Sektörü Nasıldır?

Karadağ tarım sektörü, önemli bir ekonomik sektördür. Tarım arazileri, Karadağ’ın toplam ulusal topraklarının %37’sini kaplamaktadır. Karadağ ekilebilir arazisinin yaklaşık %40’ı yem bitkilerine, %18’i sebze bahçelerine ve yalnızca %11’i buğday, arpa, yulaf ve mısır gibi tahılların yetiştirilmesine ayrılmıştır.

2000 - 2019 arası Karadağ için ortalama değer, 2019’da minimum yüzde 6,39 ve 2000’de maksimum yüzde 11,3 olmak üzere yüzde 8,35 olmuştur.

Karadağ Enerji Sektörü Nasıldır?

Karadağ enerji sektörü küçüktür, yalnızca 396.000 müşterisi ve yıllık yaklaşık 3.500 gigawatt saat (GWh) genel talebi ile küçüktür. Karadağ’da 2020 yılı elektrik üretimi toplam 3.225 GWh olmuştur. Karadağ’daki elektriğin çoğu, Pljevlja Kömürlü Termik Santrali’nde ve Perucica ve Piva hidroelektrik santrallerinde üretilmektedir.

Karadağ Mobilya Sektörü Nasıldır?

Dünya Bankası Uluslararası Karşılaştırma Programı verilerine göre Karadağ mobilya, ev gereçleri ve ev bakım hizmetlerinin maliyeti 2017 için 84.03 endeks puanıdır.

Karadağ Maden Sektörü Nasıldır?

Karadağ İstatistik Ofis’i verilerine göre; Karadağ maden sektöründeki üretim, 2021 yılının eylül ayında bir önceki yılın eylül ayına göre yüzde 12.50 azalmıştır.

Rudnici boksita Nikšić, Karadağ’ın Orta-Batı kesiminde, Nikšić Belediyesi’nde, başkent Podgoritsa’nın 55 km kuzeybatısında bulunan büyük bir madendir. Nikšić, Karadağ’daki en büyük boksit rezervini ve 135,2 milyon tonluk tahmini rezervi ile Avrupa’nın en büyüklerinden birini temsil etmektedir.

Karadağ Turizm Sektörü Nasıldır?

Karadağ turizm sektörü ekonomiye oldukça katkı sağlamaktadır. Karadağ en hızlı büyüyen turistik yerlerden biridir. 2007’de bir milyondan fazla turist Karadağ’ı ziyaret ederek yaklaşık 7,3 milyon geceleme yapmıştır ve böylece yaklaşık 480 milyon Euro’luk turizm geliri oluşmuştur, bir önceki yıla göre yüzde 39’luk bir artış sağlanmıştır.

Karadağ turistik yerler, ülke dışından fazlasıyla dikkat ve turist çekmektedir. 2007’de Kotor sahil kasabası Lonely Planet tarafından ziyaret edilecek en iyi şehir seçilmiştir. Karadağ sürekli olarak turistik listelerinde yer almaktadır. 2016 yılında toplam 1.8 milyon ziyaretçi ile Karadağ, Avrupa’da seyahat etmek için 47 ülke arasında 36. ülke olmuştur. Karadağ, 2017’de 2 milyondan fazla turist tarafından daha fazla ziyaret edilmiştir. Karadağ, 2019 yılında toplam 3 milyon turist kaydederek mutlak anlamda dünyada 88. sırada yer almıştır.

Turist sayılarını Karadağ nüfusuyla ilişkilendirerek ortaya çıkan sonuç çok daha karşılaştırılabilir bir tablodur: kişi başına 4,0 turist ile Karadağ dünyada 33. sırada yer almaktadır. Güney Avrupa’da ise 5. sırada yer almaktadır.

Karadağ sadece turizm sektöründe yaklaşık 1,28 milyar ABD doları gelir elde etmiştir

Karadağ, çeşitli cazibe merkezleri sunan bir destinasyon olarak sunulabilir ve çeşitli özelliklerinin tanıtılmasıyla tüm yıl boyunca ülkede turizm mümkündür. Karadağ Turizm Ana Planı, yeni altyapı ve hizmetler ile doğa temelli turizm, özellikle yürüyüş ve bisiklet için ulusal bir kalkınma programının önünü açmaktadır.

Karadağ’ın İhracat Politikası Nasıldır?

Karadağ ihracat politikası çoğunlukla yapılan maden ve madensel ürünlerin ihracatı etrafında şekillenmektedir. Karadağ’ın başlıca ihracat ortakları Sırbistan, Macaristan, Hırvatistan, Yunanistan, Almanya, İtalya, Bosna-Hersek, Arnavutluk, Rusya, Çin ve Türkiye’dir.

Karadağ’ın en çok ihracat yaptığı ülkeler ve bu ülkelere yapılan ihracatın listelemesi aşağıda verilmiştir.

  • Sırbistan (68.6 milyon USD)
  • Macaristan (59.9 milyon USD)
  • Çin (43.3 milyon USD)
  • Rusya (28.8 milyon USD)
  • Bosna-Hersek (25.1 milyon USD)

Karadağ İhracat Rakamları Nedir?

Karadağ’ın toplam ihracatı 465.997.36 bin USD’dir.

Karadağ’ın İhracat Ürünleri Nelerdir?

Karadağ’ın ihracat ürünleri aşağıda listelenmiştir.

  • Alüminyum
  • Demir dışı metaller
  • Elektrik
  • Metal cevherleri ve metal hurdaları
  • Demir ve çelik
  • İçecekler
  • Mantar
  • Ahşap
  • Enerji
  • Petrol

Karadağ’a Sattığımız Ürünler Nelerdir?

Karadağ’a sattığımız ürünler aşağıda listelenmiştir.

  • Sunta
  • Pirinç
  • Narenciye
  • Sebze
  • Çimento
  • Tekstil ürünleri
  • Tarım aletleri
  • Deri
  • Seramik
  • Mermer
  • Araç parçaları
  • Demir
  • Mobilya

Karadağ İthalat Politikası Nasıldır?

Karadağ, genellikle serbest ticarete dayalı küçük ama açık bir ekonomiye sahiptir. Karadağ ithalat politikası, düşük düzeyde gümrük vergileri ve tarife dışı ticaret engellerinin olmaması ile karakterize edilmektedir. Karadağ’ın tarife sistemi, Gümrük Tarifeleri Kanunu ile belirlenmektedir. Tarifeler yüzde sıfırdan yüzde 30’a kadar değişmektedir.

Karadağ’ın ana ithalat ortakları Sırbistan, Bosna-Hersek, Yunanistan, İtalya, Almanya, Çin ve Hırvatistan’dır.

Karadağ’ın İthalat Ürünleri Nelerdir?

Karadağ’ın ithal ettiği ürünler aşağıda listelenmiştir.

  • Enerji ve petrol ürünleri
  • Elektrik
  • Karayolu taşıtları
  • Metalik olmayan mineral imalatları
  • Metal imalatları
  • Metal cevherleri
  • Metal hurdaları
  • Tıbbi ve farmasötik ürünler
  • Gıda
  • Tekstil

Karadağ’dan Aldığımız Ürünler Nelerdir?

Karadağ’dan aldığımız ürünler aşağıda listelenmiştir.

  • Hurda demir
  • Mücevher
  • Alüminyum
  • Temizlik ürünleri
  • Çelik

Karadağ ve Türkiye’nin Ekonomik İlişkileri Nasıldır?

Karadağ ve Türkiye’nin ekonomik ilişkilerinin birkaç yıllık geçmişi bulunmaktadır. 2019 yılında Türkiye, Karadağ’a 131 milyon Dolar ihracat yapmıştır. Türkiye’nin Karadağ’a ihraç ettiği başlıca ürünler; mücevherat ($10,1 milyon), mobilya ($8.46 milyon) ve sunta ($7.01 milyon)’dır. Son 13 yılda Türkiye’nin Karadağ’a ihracatı yıllık yüzde 18.8 oranında artarak 2006’da 13.9 milyon dolardan 2019’da 131 milyon dolara yükselmiştir.

Karadağ’ın Türkiye’ye ihracatı ise 2019 yılında toplam 12.9 milyon dolardır. Karadağ’ın Türkiye’ye başlıca ihraç ettiği ürünler ise mücevherat (4.27 milyon $), hurda demir (3.73 milyon $) ve diğer çelik çubuklar (1.18 milyon $). Son 13 yılda Karadağ’ın Türkiye’ye ihracatı yıllık yüzde 22.9 artarak 2006’da 884 bin dolardan 2019’da 12.9 milyon dolara yükselmiştir.

Türkiye ve Karadağ Ekonomik Karşılaştırması Nasıldır?

Türkiye ve Karadağ ekonomik karşılaştırması pek çok ayrı konuda yapılabilmektedir. 2020 verilerine göre Türkiye’de kişi başına düşen GSYİH (gayri safi yurt içi hasıla) 8.610 USD’yken, Karadağ’da 7.703 USD’dir. Kişi başına düşen borç miktarı Türkiye’de 3.432 USD’yken, Karadağ’da 8.267 USD’dir. Mali açık Karadağ’da yüzde -10.92’yken, Türkiye’de yüzde -5.29’dur. 2020 verilerine göre Türkiye’de işsizlik oranı yüzde 12.8 iken, Karadağ’da yüzde 21.2’dir.

Karadağ’ın Temel Ekonomik Verilerinin Yıllara Göre Dağılımı Nasıldır?

Karadağ’ın GSYİH verileri aşağıdaki tabloda Trading Economics verilerine göre düzenlenmiştir.

YılGSYİHKişi başına düşen GSYİH
20164.38 milyar USD6707 USD
20174.86 milyar USD7023 USD
20185.51 milyar USD7381 USD
20195.54 milyar USD7684 USD
20204.78 milyar USD6522 USD

Karadağ’da Vergiler ve Sosyal Yardımlar Nelerdir?

Karadağ’da vergiler; kişi başı gelir vergisi, kurumsal gelir vergisi, emlak vergisi, kâr payı vergisi ve katma değer vergisi olarak ayrılmaktadır.

Emeklilik ve maluliyet sigortası, sağlık sigortası ve işsizlik sigortası için sosyal güvenlik primleri, bir çalışana ödenen maaştan işveren tarafından hesaplanmakta ve kesilmektedir.

Karadağ’da iş kurmak da belli bir vergiye tabi tutulunmasına neden olmaktadır.

Utku Urfa Yazan: Utku Urfa

Utku Urfa graduated from Trakya University in 2020 with a bachelor's degree in Translation and Interpreting. After taking the role of both the copywriter and content editor at vizem.net in July 2021, Utku is currently working as EU Area Senior Consultant since July 2022.

Paylaş: